Szybkość reakcji chemicznej
Ze stechiometrii reakcji chemicznej:
(gdzie: A, B i C, D to odpowiednio substraty i produkty, natomiast a, b, c, d to współczynniki stechiometryczne reagentów)
Szybkość reakcji chemicznej r, można zdefiniować jako zmiany stężenia substratów \( [A], [B] \) lub produktów \( [C], [D] \) w czasie (t):
Ogólne wyrażenie na szybkość reakcji chemicznej r, można zdefiniować jako:
gdzie:
r- szybkość reakcji chemicznej \( [mol\cdot dm ^{-3} s^{-1}] \)
znak \( „- ” \) dla substratów znak \( „+ ” \) dla produktów
\( [X] \)- stężenie reagenta X \( [mol\cdot dm^{-3}] \)
\( ν_X \) - stechiometryczny współczynnik reagenta X
t - czas \( [s] \)
Chwilową szybkość reakcji chemicznej można przedstawić jako nachylenie stycznej do krzywej, która przedstawia zmianę stężenia produktu ( Rys. 1A ) lub substratu ( Rys. 1B ). Szybkość reakcji chemicznej r, w danej chwili jest równa współczynnikowi kierunkowemu stycznej do krzywej stężenie molowe = f(czas) w określonym punkcie np \( ([P],t), ([S],t) \).
Na szybkość reakcji chemicznej wpływa wiele czynników m.in.:
- stężenie reagentów,
- temperatura,
- obecność katalizatora,
- ciśnienie gazów (reakcje przebiegające w fazie gazowej),
- stopień rozdrobnienia substratów.